Gdybyśmy zapytali dziś przeciętnego człowieka o jego zdrowie i samopoczucie – każdy znalazłby w swoim organizmie symptomy osłabienia, niewyjaśnionego zmęczenia oraz zalążki groźniejszych chorób: cukrzycy, nadciśnienia i innych. Większość z nas wskazałaby także na permanentny brak ruchu, aktywności sportowej, nadwagę lub wręcz otyłość. Gdy czytamy zatrważające dane przemawiające za tym, że otyłość wśród dorosłych, ale również i dzieci, jest dziś liczona w milionach lub miliardach, a badania wskazują na kilkunastokrotny wzrost liczby osób walczących z tym problemem - wydaje nam się, że świat zmierza w złym kierunku. Dopóki jednak my sami nie tracimy zdrowia, a nasze dziecko nie zaczyna wpadać w pułapkę złego odżywiania rozpoczynając dzień od jajecznicy na boczku, białego pieczywa lub batonika – wydaje nam się, że kontrolujemy sytuację. Nic bardziej mylnego. Jesteśmy na dobrej drodze do destrukcji zdrowia, a tylko wszechstronna, wieloetapowa, rozległa wiedza i edukacja mogą uświadomić społeczeństwu, że zmiana nawyków, myślenia i postaw zarówno wśród dzieci, młodzieży jak i dorosłych jest początkiem lepszego samopoczucia i ratunkiem dla organizmu.
Ocena sytuacji Problem otyłości jest coraz powszechniejszy i dotyczy w coraz większym stopniu młodych ludzi. Porównawcze badania europejskie przeprowadzone wśród dzieci wykazały aż dziesięciokrotny wzrost liczby osób z problemem. Stwierdzone w badaniu Instytutu Żywności i Żywienia z wiosny 2013 r. dane są zatrważające, gdyż 28% chłopców i 22% dziewcząt ma nadmierną masę ciała! Otyłość i nadwaga są jedynie symptomem złożonego procesu obejmującego wszystkie dziedziny życia. Polega na coraz bardziej konsumpcyjnym sposobie życia, który poprzez powszechne ułatwienia cywilizacyjne zmienia sposób funkcjonowania naszego organizmu pod względem biologicznym, a także zmienia sposób funkcjonowania w środowisku. Podstawą funkcjonowania człowieka od zawsze był aktywny sposób życia na świeżym powietrzu i zapewnienie sobie zróżnicowanego pożywienia. Pod wpływem rewolucji technicznej człowiek radykalnie zmienił środowisko – las zamienił na betonowe domy, chroniące przed wpływami atmosferycznymi i światłem, świeże pożywienie na konserwowane, przetwarzane, rośliny odarł ze wszelkich składników odżywczych – czyli życiodajnych mikroelementów i błonnika. Nie spodziewano się, że takie „drobiazgi” psujące wygląd mają kluczowe znaczenie dla życia. Postawiono na pożywienie zapewniające szybki efekt zaspokojenia głodu przy maksimum przyjemności. Mechanizmy metaboliczne organizmu człowieka nie są przystosowane do pochłaniania tak dużych ilości pożywienia, a w szczególności pożywienia o smaku słodkim, zawierającym duży ładunek energetyczny. Dodatkowo wprowadzenie na niespotykaną skalę dodatków chemicznych - polepszaczy smaku i wyglądu produktów doprowadziło do anomalii zdrowotnych atakujących społeczeństwa pod wszystkimi szerokościami geograficznymi. Instynkt zdobywcy, zbieracza i myśliwego, który napędzał machinę życia został zastąpiony konsumpcyjnym stosunkiem do rzeczywistości polegającym na wyciągnięciu ręki po produkty w supermarkecie i dowiezieniu ich do lodówki. Postępujące udogodnienia spowodują wkrótce zastąpienie zakupów z koszykiem na rzecz jeszcze mniej absorbujących zakupów dokonywanych przez internet, z dostawą do domu. Codzienna zaś niezbędna aktywność w celu zdobycia pożywienia i poznawania świata została zastąpiona pasywną percepcją programów komputerowych i telewizyjnych ukazujących wirtualny świat, niewymagający uczestnictwa. Problemy medyczne W dzisiejszych czasach człowiek nie ma świadomości całościowego charakteru zmian środowiskowych, jakim podlega. Za dobrą monetę bierze możliwość łatwego życia we wszystkich jego przejawach. Na efekty nie trzeba długo czekać – media donoszą o niespotykanym dotąd żniwie chorób nowotworowych, cukrzyca starcza rozprzestrzenia się wśród dzieci w wieku szkolnym, świat staje przed widmem coraz powszechniejszej depresji powodującej wykluczenie społeczne. Zaawansowana medycyna nie radzi sobie z wieloma problemami zdrowia publicznego. Ludzie powinni zrozumieć, że nękające ich masowo choroby mają charakter cywilizacyjny i zdrowie leży w profilaktyce, a nie łagodzeniu skutków. Jedynym sposobem wyjścia z impasu jest powrót do zrównoważonego sposobu życia utrwalonego przez naturę - zrozumienie kluczowych elementów funkcjonowania organizmu człowieka wypracowanego w procesie ewolucji i dostosowanie się do tych wymagań. "Lepiej zapobiegać, niż leczyć" Najważniejsze jest jedzenie świeżego, zróżnicowanego, pożywienia. Powinno być jak najmniej przetworzone, czyli zawierać wszelkie elementy stworzone przez naturę np. błonnik i mikroskładniki. Ludzie oszczędzają na jedzeniu wybierając tańsze produkty, nie mając świadomości wartości odżywczej produktów. Dodawane w procesie produkcji dodatki funkcjonalne obniżają wprawdzie cenę, ale zwiększają pulę toksyn zatruwających organizm. Zdobywanie wartości materialnych bez uwzględnienia spraw zdrowia jest budowaniem imperium na glinianych nogach. Załamanie odporności środowiska i człowieka będzie się przejawiać w coraz powszechniejszych chorobach, które przymuszą ludzi do zastanowienia nad sprawami zdrowia. Lepiej, więc zapobiegać niż leczyć. Ochrona Ziemi Istotne jest uświadomienie wszystkim, że produkcja w ekologicznym gospodarstwie rolnym jest prowadzona zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju, uaktywnia biologiczne procesy poprzez stosowanie naturalnych środków produkcji oraz zapewnia trwałą żyzność gleby oraz właściwy rozwój roślin i zwierząt. Należy wykreować modę na zdrowie, wykorzystując produkty rolnictwa ekologicznego będące kołem zamachowym powrotu do naturalnego sposobu życia. Edukacja młodego pokolenia Kluczowym zadaniem do przekazania współczesnemu społeczeństwu jest przekazanie wiedzy dotyczącej konieczności zmiany stylu życia na zrównoważony, okazujący szacunek odwiecznym prawom Natury. Dotyczy to przede wszystkim młodych ludzi, dopiero wchodzących w życie. Ważne jest uzmysłowienie życiowych priorytetów i przyswojenie właściwych wzorców od najmłodszych lat. Muszą mieć świadomość, że łatwe wybory to pozorne oszczędności, za które płaci się zdrowiem. Edukacja dorosłych Dorośli odgrywają ogromną rolę w kształtowaniu nawyków zdrowotnych u dzieci, które znacznie łatwiej przyswajają wiedzę obserwując pozytywny przykład niż słuchając pogadanek niemających pokrycia w rzeczywistości. Dotyczy to wzorców wyniesionych z domu rodzinnego, a także szkoły. Należy, więc zadbać także o edukację rodziców i wychowawców.
Adresaci projektu edukacyjnego "Czas na zdrowie" Do ogólnopolskiego projektu edukacyjnego „Czas na zdrowie” zapraszamy uczniów szkół:  podstawowych,  gimnazjalnych,  ponadgimnazjalnych. Projekt prowadzony jest w formie międzyszkolnej rywalizacji zespołowej. Składa się z dwóch etapów:  ROZGRZEWKA  FESTYN ZDROWIA Za realizację każdego z etapów przyznawane będą nagrody rzeczowe dla najlepszych zespołów konkursowych. Ideą organizacji „Czasu na zdrowie” jest upowszechnienie w jak najszerszych kręgach wiedzy dotyczącej zdrowego odżywiania i zdrowego stylu życia oraz promocja wiedzy na temat rolnictwa ekologicznego. Jednym z zadań konkursowych jest zorganizowanie promocji planowanego wydarzenia w środowisku szkolnym, jak również wśród rodziców uczniów oraz lokalnej społeczności. Dorośli mają bezpośredni wpływ na życie dzieci i młodzieży. Mimo, że są odpowiedzialni za styl życia rodziny, to sami są również często zagubieni w gąszczu informacji i możliwościach wyboru. Cel organizacji projektu edukacyjnego "Czas na zdrowie" Celem projektu edukacji prozdrowotnej „Czas na zdrowie” jest popularyzacja idei zdrowego odżywiania i zdrowego stylu życia oraz promocja wiedzy na temat rolnictwa ekologicznego. Wiedza zdobyta w czasie realizacji projektu nt. zasad funkcjonowania organizmu pozwoli na dokonywanie świadomych wyborów służących zdrowiu. Trudno bowiem we współczesnym świecie odróżnić wartościowe produkty od reklamowanych nowinek, zaburzających naturalne mechanizmy organizmu. Filmy edukacyjne przygotowane na Festyn pt. „Śmietnik w mojej głowie” mówią o stereotypach funkcjonujących w społeczeństwie i sposobach ich przełamania w lekki i zabawny sposób, co pozwala na zrozumienie problematyki przez widzów należących do różnych grup wiekowych. Istotne jest również promowanie idei żywności ekologicznej, będącej świadomą alternatywą dla produkcji metodami konwencjonalnymi.
Projekt prowadzony jest w formie międzyszkolnej rywalizacji zespołowej. Składa się z dwóch etapów:  ROZGRZEWKA – polega na powołaniu 10 - osobowych zespołów uczestników, którzy po zdobyciu wiedzy z zakresu rolnictwa ekologicznego mają za zadanie wypromować ją wśród całej społeczności szkolnej i lokalnej. W pierwszym etapie uczestnicy przygotowują scenariusz planowanego Festynu Zdrowia – m.in. zdobywają wolontariuszy (uczniów, rodziców, nauczycieli) do pomocy, szykują się do promocji wydarzenia w społeczności lokalnej.  FESTYN ZDROWIA - polega na organizacji ogólnoszkolnego Festynu Zdrowia z udziałem zaproszonych gości (rodziców, mieszkańców wsi/miasta, władz lokalnych, specjalnych gości, takich jak np. lekarze, dietetycy, producenci żywności ekologicznej i regionalnej, znani sportowcy i celebryci). Dokładny plan zadań znajdziecie w zakładce PLAN DZIAŁAŃ Konkurs prowadzony będzie internetowo - zarejestrowani uczestnicy przesyłać będą raporty do oceny z realizacji wszystkich zadań, według TERMINARZA zamieszczonego na stronie konkursu. Materiały wspomagające wypełnienie zadań konkursowych w postaci podpowiedzi organizacyjnych, przykładowych przepisów kulinarnych, wielu ciekawych artykułów, reguł gier ruchowych itp. również zamieszczone są na stronie konkursu, w zakładce POMOCE Etap przygotowania - ROZGRZEWKA powołanie zespołu, określenie zadań każdego członka zespołu, opracowanie prezentacji na temat rolnictwa ekologicznego i przedstawienie jej na forum szkoły wraz z informacją o planowanym Festynie, wizyta członków zespołu konkursowego w gospodarstwie rolnym specjalizującym się w produkcji ekologicznej (lub sklepie z żywnością ekologiczną) i zaprezentowanie relacji z wycieczki podczas apelu szkolnego. zaplanowanie scenariusza Festynu Zdrowia, zaplanowanie promocji Festynu w społeczności lokalnej. Projekt „Czas na zdrowie” ma charakter edukacyjny, więc pierwszym etapem jest zdobycie wiedzy na temat rolnictwa ekologicznego i przedstawienie jej w postaci prezentacji podczas apelu. Społeczność szkolna powinna zostać poinformowana o inicjatywie zorganizowania Festynu Zdrowia według zaproponowanego w projekcie schematu w świetle korzyści promocji zdrowia, co pozwoli na pozyskanie wolontariuszy chętnych do pomocy przy realizacji projektu. W tym etapie konieczne będzie również zaplanowanie scenariusza organizacji Festynu, w którym wyznaczone zostaną zadania poszczególnych członków szkolnych zespołów konkursowych. Kolejnym działaniem jest promocja wydarzenia w środowisku lokalnym, która będzie miała na celu pozyskanie jak największej liczby uczestników podczas organizowanego Festynu. Konieczne jest rozpropagowanie akcji wśród znajomych, rodziny i zaproszenie jak największej ilości dorosłych osób, bo trudno jest przestrzegać zasad zdrowego życia w pojedynkę - najlepiej działać w grupie, rodzinie, szkole, wspierając się wzajemnie i wymieniając doświadczeniami. Zachęcamy także do zaproszenia władz lokalnych, które zapewne zainteresują się inicjatywą instytucjonalnie i osobiście. Oczekiwana jest inwencja w wymyślaniu różnego rodzaju form marketingu, którego skuteczność i pomysłowość będzie przedmiotem oceny konkursowej. Mogą to być ogłoszenia w radiowęźle, artykuły w lokalnej prasie, własne ulotki czy akcje happeningowe itp. Możliwości jest mnóstwo, różnorodność rozwiązań zależy od wyobraźni i inwencji uczestników. Etap II FESTYN ZDROWIA Festyn Zdrowia składać się będzie z trzech modułów.  Zorganizowanie pokazu filmów edukacyjnych z serii „Śmietnik w mojej głowie”, przygotowanych przez Fundacje BOŚ oraz spotów promujących żywność ekologiczną i tradycyjną sfinansowanych przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Filmy to jeden z najbardziej uniwersalnych i ciekawych środków przekazu. Wybraliśmy go do promowania idei zdrowego życia, mając nadzieję, że zawarte w filmach przesłanie dotrze tą drogą do jak najszerszego grona odbiorców. Tworząc filmy mieliśmy na względzie upodobania młodzieży, która nie lubi słuchać długich, nudnawych wywodów ani porad przemądrzałych ekranowych postaci. Nasze filmy są zupełnie inne! Jest to cykl krótkich reportaży w zabawny sposób opowiadających o funkcjonujących w społeczeństwie stereotypach, wpływających na jakość dokonywanych wyborów zdrowotnych. Każdy odcinek oprócz zarysowania schematu popularnych zachowań, prezentuje sposób jego przełamania. Program filmów powstał w konsultacji ze specjalistami (dietetykami, lekarzami, technologami żywności). Seria „Śmietnik w mojej głowie” składa się z kilku odcinków. Zaskakujące są już same tytuły: „Jaskiniowiec w mojej skórze”, „Zmora jojo”, „Gorzka prawda o cukrze” czy „Sztuka kamuflażu”. Każdy odcinek cyklu przedstawia jeden temat (np. szkodliwego cukru czy wpływu reklamy i składa się z 3 części: na początku - „Mity” i „Fakty” oraz podsumowania - „Kawa na ławę”. Aktorami są uczniowie gimnazjum. W treść filmów wplecione są elementy parodii i satyry, a wnioski nie padają wprost z ekranu, pozwalając odbiorcy na samodzielne doszukanie się właściwych rozwiązań. Mamy nadzieję, że dzięki temu lepiej zapadną widzom w pamięć. Zastosowanie parodii reklamy ma dodatkowo ważne znaczenie – uczy krytycznego podejścia do materiałów marketingowych. Złe nawyki żywnościowe w dużej mierze mają swoje źródło właśnie w reklamie! Filmy nie pozostawiają widzów z przedstawionym problemem, ale pokazują rozwiązania, które warto zastosować, aby aktywnie podążać ku zdrowiu! Spoty zrealizowane przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi to m.in. kilkanaście krótkich filmików, nagrywanych w ekologicznych gospodarstwach rolnych, gdzie kucharz Grzegorz Łapanowski, poznaje tajniki produkcji produktów naturalnych, a także przyrządza z nich wyśmienite potrawy i przetwory. Filmy mają na celu dostarczenie informacji i zwiększenie świadomości widzów na temat korzyści zdrowotnych i smakowych płynących z żywności ekologicznej i tradycyjnej.  Drugim elementem Festynu jest praktyczne wykorzystanie zdobytej wiedzy tj. przygotowanie i degustacja potraw wykonanych z produktów ekologicznych i regionalnych. Fundacja BOŚ zapewnia materiały edukacyjne dotyczące przepisów na zbilansowane potrawy. Najbardziej jednak ceniona będzie własna inicjatywa uczestników dotycząca zaproponowanego jadłospisu, sposobu serwowania i promocji. Posiłki mogą być przygotowane w domu lub podczas warsztatów kulinarnych, które można przeprowadzić w trakcie Festynu. Warto przygotować zestawy przepisów do rozdania gościom, aby mogli powtórzyć je w swoich domach. Wskazanie na wartości odżywcze smacznych potraw powinno zmienić nastawienie gości do zdrowego odżywiania, które nie musi być nudne i niesmaczne. Aby popularyzować możliwość zakupu tego rodzaju żywności u lokalnych rolników – zachęcamy uczestników do wizyty w najbliższym gospodarstwie ekologicznym (lub sklepie z żywnością ekologiczną) - jest to jednym z zadań konkursowych.  Trzecim elementem jest organizacja wspólnych zabaw ruchowych dla dzieci, młodzieży i dorosłych. Zachęcamy zespoły do wymyślania własnych propozycji wspólnych gier zespołowych na świeżym powietrzu, niewymagających wyjątkowej sprawności. Organizatorzy podali przykłady zabaw zaproponowane przez pracowników AWF dla mniej pomysłowych uczestników na stronie konkursu. Termin Sugerowanym terminem organizacji Festynu Zdrowia jest przełom maja i czerwca 2017 r. Termin powinien być tak dobrany, aby był to dzień wolny od pracy (np. sobota), co pozwoli wziąć udział w imprezie zaproszonym gościom i lokalnej społeczności. Jest to czas organizowania przez szkoły wiosennych festynów z okazji Święta Matki, Dnia Dziecka, Dnia Sportu itp., więc propozycja poszerzenia obchodów o sprawy związane ze zdrowiem jest ciekawym ukierunkowaniem tematycznym. Fundacja BOŚ dopuszcza możliwość zorganizowania Festynu Zdrowia w ramach niniejszego projektu w innym terminie, jednakże raport z jego realizacji musi być przesłany do 30 czerwca 2017 r. Zgłoszenie do konkursu Szkoły przystępujące do projektu zobowiązane są do zgłoszenia się do udziału w projekcie poprzez internetowy formularz rejestracyjny ZAREJESTRUJ ZESPÓŁ Placówki, które potwierdzą chęć uczestnictwa otrzymają drogą pocztową płyty DVD z filmami.
Na stronie internetowej projektu zamieszczone zostały materiały edukacyjne i informacyjne dotyczące organizacji konkursu: plan działań w konkursie prowadzący uczestników krok po kroku przez kolejne etapy, baza dobrych praktyk poszerzających wiedzę na temat zasad zdrowego stylu życia baza łatwych przepisów kulinarnych propozycje gier i zabaw ruchowych Nadanie rangi wydarzeniu przez pozyskanie patronatów honorowych ministerstw Aby nadać większą rangę wydarzeniu Fundacja BOŚ uzyskała patronaty resortów odpowiedzialnych za zdrowie publiczne, edukację narodową, sport powszechny, żywność ekologiczną i ochronę środowiska. Zaangażowanie ministerstw podniesie rangę wydarzenia i wpłynie mobilizująco na uczestników, którzy będą mieli świadomość uczestnictwa w ważnym programie dotyczącym zdrowia publicznego, popieranym przez najwyższe instytucje państwowe.
|